sanctus Coelestinus V papa
(sanctus Petrus de Murrone / Papst Coelestin V., Heiliger)
GND 118521365 –
Dt. Biographie
DNB
Wikipedia
Leben – Vita
Der Bauernsohn Pietro del Morrone (1209/1210-1296) trat zunächst in das Benediktinerkloster Santa Maria di Faifoli bei Montagano (Molise) ein, wurde ca. 1231 Eremit und gründete einen Eremitenverband, der nach der Benediktsregel lebte und durch Pietros Betreiben eine eigene Kongregation wurde, die später so genannten Coelestiner. Sie nahm Elemente der Armutsbewegung der Franziskaner-Spiritualen und organisatorische Prinzipien der Zisterzienser auf. 1293 zog sich der betagte Pietro in die Eremitenzelle Sant'Onofrio bei Sulmona (L'Aquila, Abruzzo) am Berg Morrone zurück. Dort trat 1294 Juli 18 eine Kardinalsdeputation an ihn heran, um ihm seine 1294 Juli 5 in Perugia erfolgte Wahl zum Papst mitzuteilen. Sie war nach einer zweijährigen Vakanz der Papstwürde wohl auf Anregung des Königs von Neapel Karl II. von Anjou erfolgt; die päpstliche Kurie residierte darauf in Neapel. Pietro/Coelestin V. dankte jedoch, dem Amt nicht gewachsen, bereits 1294 Dezember 13 ab, der Nachfolger wurde Papst Bonifaz VIII. († 1303), der in den Vorgängen des Amtsverzichts eine erhebliche Rolle spielte und nach der eigenen Wahl den resignierten Papst in Sicherheitsverwahrung nahm, in der diser 1296 Mai 19 starb. Nach einem erfolglos verlaufenen Häresieprozess gegen das Andenken Bonifaz' VIII. (seit 1310) wurde ein Kanonisationsprozess für Pietro del Morrone angestrengt, die Zeugenerhebung fand schon seit 1306 Mai statt, die Heiligsprechung erfolgte 1313 Mai 5. Die anonymen Lebensbeschreibungen wurden im Hinblick auf die geplante Kanonisation verfasst. Gedenktag: 19. Mai.
Werke
- Acta de canonisatione Petri de Murrone i. e. Coelestini V papae
- De continua conversatione fratris Petri de Murrone seu Celestini pape quinti
- Sententiae cardinalium de miraculis fratris Petri de Murrone quondam Caelestini papae quinti
- Tractatus de vita et operibus atque obitu ipsius sancti (fratris Petri de Murrone seu Celestini pape quinti)
- Vita beatissimi patris Petri Celestini, huius nominis papae quinti, Celestinorum patris et auctoris
- Vita et obitus beati Petri confessoris, Celestini pape quinti
- Vita sanctissmi patris, fratris Petri de Murrone seu Celestini pape quinti
Allgemeine Literatur – Comm. gen.
G. Celidonia, Vita di S. Pietro del Morrone, Celestino papa V. Scritta su' documenti coevi, Sulmona 1896 F. X. Seppelt, Monumenta Coelestiniana. Quellen zur Geschichte des Papstes Coelestin V. (Quellen und Forschungen aus dem Gebiete der Geschichte, 19), Paderborn 1921 F. Baethgen, Der Engelpapst. Idee und Erscheinung, Leipzig 1943 G. Celidonia, S. Pietro del Morrone, Celestino papa V. Nuova edizione a cura di Mario Capodicasa, Pescara 1954 P. Herde, Coelestin V. (1294), (Peter vom Morrone). Der Engelpapst. Mit einem Urkundenanhang und Edition zweier Viten (Päpste und Papsttum, 16), Stuttgart 1981 P. Herde, in: Lexikon des Mittelalters, 3, München - Zürich 1986, 7-9 Indulgenza nel Medioevo e Perdonanza di Papa Celestino. Atti del Convegno storico internazionale, L'Aquila 5-6 ottobre 1984 (Convegni celestiani, 1), L'Aquila 1987 O. Gurgo, Celestino V, Novara 21988 S. Pietro del Morrone, Celestino V nel medioevo monastico. Atti del Convegno storico internazionale, L'Aquila, 26-27 agosto 1988, hg. von W. Capezzali (Convegni celestiniani, 3), L'Aquila 1989 Celestino V e i suoi tempi. Realtà spirituale e realtà politica. Atti del 4° Convegno storico internazionale, L'Aquila, 26-27 agosto 1989, hg. von W. Capezzali (Convegni celestiniani, 4), L'Aquila 1990 A. Cordeschi, Celestiniana (Istituto storico Italiano per il Medio Evo. Nuovi Studi Storici, 16), Roma 1991, 25-55 2. Aufl., zuerst 1954Celestino V papa angelico. Atti del Convegno storico internazionale, L'Aquila, 26-27 agosto 1987, hg. von W. Capezzali, L'Aquila 1991 (Ristampa dell'edizione 1988) Celestino V e le sue immagini del Medio Evo. Atti del 6° Convegno storico internazionale, L'Aquila, 24-25 maggio 1991, hg. von W. Capezzali (Convegni celestiniani, 6), L'Aquila 1993 Atti dei convegni celestiani. VII: Celestino V tra storia e mito, L'Aquila, 30-31 agosto 1992. VIII: Celestino V tra monachesimo e santità. Le fonti, L'Aquila, 9 ottobre 1993, hg. von W. Capezzali, L'Aquila 1994 A. Bartolomei Romagnoli, La rinuncia di Celestino V nella cronistica del tempo, in: Pietro Celestino nel settimo Centenario dell'elezione pontificia. Convegno nazionale, Ferentino, 21-22 maggio 1994 (Pubblicazioni dell'Associazione Culturale 'Gli Argonauti' Ferentino, 16), hg. von B. Valeri, Casamari 1995, 109-165 erneut 2013 als L'altra agiografiaL. Gatto, Prolusione: Cento anni di storiografia celestiana, in: Pietro Celestino nel settimo Centenario dell'elezione pontificia. Convegno nazionale, Ferentino, 21-22 maggio 1994 (Pubblicazioni dell'Associazione Culturale 'Gli Argonauti' Ferentino, 16), hg. von B. Valeri, Casamari 1995, 23-46 R. Russo, La sofferta canonizzazione di Celestino V. Una storia tutto francese, Sulmona 1995 P. Golinelli, Il papa contadino. Celestino V e il suo tempo, Firenze 1996 Da Pietro del Morrone a Celestino V. Atti del 9° Convegno storico internazionale, L'Aquila, 26-27 agosto 1994. Settimo centenario dell'elezione e della rinuncia al pontificato, hg. von W. Capezzali (Convegni celestiniani, 9), L'Aquila 1999 E. Dupré Theseider, Celestino V, santo, in: Enciclopedia dei papi, 2, Roma 2000, 460-472 mit umfangreicher BibliographieCh. Frugoni, Due papi per un giubileo. Celestino V, Bonifacio VIII e il primo Anno santo, Milano 2000, 101-171 A. Grano, Il Papa Santo. Celestino V – San Pietro a Maiella, Napoli 2001 A. Cordeschi, Celestino V e la rinuncia gloriosa. (Memorie e inni) (Deputazione Abruzzese di storia patria. Studi e testi, 26), L'Aquila 2003 A. Paravicini Bagliani, Bonifacio VIII, Torino 2003, 48-63 P. Herde, Celestino V (Pietro di Morrone) 1294. Il papa angelico, L'Aquila 2004 A. Bartolomei Romagnoli, Celestino V, il papa eremita (Orizzonti monastici, 36), Seregno 2005 O. Krafft, Papsturkunde und Heiligsprechung. Die päpstlichen Kanonisationen vom Mittelalter bis zur Reformation: Ein Handbuch (Archiv für Diplomatik und Schriftgeschichte, Beiheft, 9), Köln – Weimar – Wien 2005, 679-702 L. Gatto, Celestino V pontefice e santo, Roma 2006 P. Golinelli, Celestino V. Il papa contadino, Milano 2007 V. Gigliotti, 'Fit monachus, qui papa fuit'. La rinuncia di Celestino V tra diritto e letteratura, Rivista di storia e letteratura religiosa 44 (2008) 257-323 (ZDB – ZDBdigital) A. Bartolomei Romagnoli, L'altra agiographia: Le cronache, in: Una memoria controversa. Celestino V e le sue fonti (Quaderni di Hagiographica, 11), Firenze 2013, 157-218 190-218 Textsammlung
Erwähnungen in Werkartikeln
- De vita et obitu Celestini quinti liber (Vegius, Maffeus)
- Opus metricum (Stefaneschi, Iacobus Caietanus)
- Vita et gesta sancti Petri Confessoris, quondam pape Celestini quinti, fundatoris ordinis Celestinorum (Petrus de Alliaco)
- Vita sanctissimi Petri Caelestini (Tiraboschi, Stefano)
Letzte Änderung: 10.09.2019