Vita s. Disibodi
(Leben des hl. Disibod)
Repertorium Fontium 5, 491
Autor | Hildegardis abbatissa Montis S. Ruperti |
---|---|
Entstehungszeit | 1170 |
Berichtszeit | 619-700 |
Gattung | Hagiographie; Visionsliteratur |
Region | Rheinfranken |
Schlagwort | Orden: Benediktiner; Heiligenverehrung; Autorinnen |
Sprache | Lateinisch |
Beschreibung
(BHL 2204). Vision über den hl. Disibod, Einsiedler des 7. Jh. (?), verfasst 1170. Inc.: Cum creaturae per iussionem Dei processerunt (Prolog), In mystica visione, ut Deus voluit (Text).
Handschriften – Mss.
- Bruxelles, KBR, 8060-8064, f. 168v-175v saec. xiv ex.
- London, British Library, Add. 15102, f. 137v-146r vom Jahr 1487, Abschrift des Wiesbadener Codex
- London, British Library, Harley 1725, f. 273v-286v saec. xv
- Paris, Bibliothèque nationale de France, Ms. lat. 10870, f. 65v-82v saec. xiii, aus Echternach
- Trier, Stadtbibliothek, HS 1151/455 4°, f. 134r-143r saec. xiii, aus St. Maximin in Trier
M. Keuffer – G. Kentenich, Beschreibendes Verzeichnis der Handschriften der Stadtbibliothek zu Trier. 8. Verzeichnis der Handschriften des historischen Archivs, Trier 1914, 221-225 (http://bilder.manuscripta-mediaevalia.de)
- Wien, Österreichische Nationabibliothek, Cod. 963, f. 161r-168v saec. xiii, aus Rommersorf
- Wiesbaden, Hochschul- und Landesbibliothek, Hs. 2, f. 427v-434r saec. xii, aus Rupertsberg, sog. Riesencodex
Literatur zu den Handschriften allgemein
v. Edd. Evans (2010) 3-6 v. Edd. Evans (2016) 19-35 M. Embach, Die "Vita Sancti Disibodi" Hildegards von Bingen (1098-1179). Die Trierer Handschrift 1141/445 8° im Kontext der Überlieferung, Kurtrierisches Jahrbuch 49 (2009) 121-133 (ZDB) M. Embach, Eine neu entdeckte Handschrift der "Vita sancti Disibodi" Hildegards von Bingen (1098-1179). Die Trierer Handschrift 1143/445 8°, Zeitschrift für deutsches Altertum 139 (2010) 486-492 (ZDB – ZDBdigital) M. Embach – M. Wallner, Conspectus der Handschriften Hildegards von Bingen, Münster 2013 mit Auflistung von 9 Hss. 335http://www.mirabileweb.it/title/vita-sancti-disibodi-hildegardis-bingensis-abbatis-title/19167
Ausgaben – Edd.
L. Surius, De probatis sanctorum historiis, 4, Coloniae Agrippinae 1573, 139 sqq. (BV – VD16) Acta Sanctorum quotquot toto orbe coluntur. Iulius, vol. 2, Antverpiae 1721, 588-597 (BV) J. P. Migne, Patrologiae cursus completus. Series Latina, 197, Parisiis 1841-1864, col. 1095-1116 (http://www.archive.org) J. B. Pitra, Analecta sacra Spicilegio Solesmensi parata, 8, Monte Cassino 1882, 352-357 (http://archive.org) nur die PraefatioCh. P. Evans, Hildegard of Bingen. Two Hagiographies: Vita sancti Rupperti confessoris. Vita sancti Dysibodi episcopi, Paris u.a. 2010, 86-156 G. Kneib, Hildegard von Bingen: Der heilige Disibod. Vita und Gesänge (Heimatkundliche Schriftenreihe des Landkreises Bad Kreuznach, 38), Bad Kreuznach 2012, 54-128 kritische Edition auf Grundlage der Wiesbadener, Trierer und Wiener Hss.Ch. P. Evans, in: Hildegardis Bingensis opera minora II (Corpus Christianorum, Continuatio Mediaevalis, 226A), Turnhout 2016, 59-87
Übersetzungen – Transl.
Deutsch
v. Edd. Kneib (2012) parallel zum lat. TextL. Clarus, Briefe der heiligen Hildegard. Zum ersten Mal verdeutscht, 2: Sammt dem Leben der Heiligen Disibodus und Rupert (Leben und Schriften der heiligen Hildegard, 2), Regensburg 1854, 214-254 (BV) A. Schwab, Lebensbeschreibung des Heiligen Disibod, Bischof und Bekenner in Dysemberg, Bistum Mainz, Deutschland. Niedergeschrieben von der Heiligen Hildegard (Sponheim-Hefte, 42), Sponheim 2009 G. Kneib, Das Leben des heiligen Disibod, in: Hildegard von Bingen: Katechesen – Kommentare – Lebensbilder. Opera minora (Hildegard von Bingen: Werke, 9), Beuron 2015, 198-221
Englisch
v. Edd. Evans (2010) übers. von H. Feiss, parallel zum lat. Text
Literatur zum Werk – Comm.
v. Comm. gen. Roth, pp. 102-103 v. Comm. gen. Schrader – Führkötter, pp. 142-141, 150 sqq. v. Edd. Evans (2010) 25-32 v. Edd. Kneib (2012) 3-36 H. Büttner, Studien zur Geschichte von Disibodenberg, Studien und Mitteilungen zur Geschichte des Benediktinerordens 52 (1934) 1-46 (ZDB) hier 9-12M. Rener, Hagiographie im deutschen Raum (1125-1220), in: Hagiographies. Histoire internationale de la littérature hagiographique latine et vernaculaire en Occident des origines à 1550, 6 (Corpus Christianorum, Hagiographies, 6), hg. von M. Goullet, Turnhout 2014, 401-520 hier 479-483A. Bartolomei Romagnoli, Ildegarda die Bingen scrittrice di santi, in: 'Speculum futurorum temporum'. Ildegarda di Bingen tra agiografia e memoria (Nuovi studi storici, 115), hg. von A. Bartolomei Romagnoli – S. Boesch Gajano, Roma 2019, 49-75
Literatur zum Autor – Comm. gen.
Letzte Änderung: 25.11.2020