Collectio canonum
(Kanonessammlung)
Repertorium Fontium 4, 182
Autor | Deusdedit |
---|---|
Entstehungszeit | 1083-1087 |
Berichtszeit | 1083-1087 |
Gattung | Kirchenrecht |
Region | Italien bis 1200 |
Schlagwort | Kanonisches Recht |
Sprache | Lateinisch |
Beschreibung
Begonnen 1083, vollendet 1087, Papst Victor III. gewidmet. Systematische Sammlung in vier Teilen: De privilegio Romanae ecclesiae, De Romano clero, De rebus Ecclesiae, De libertate Ecclesiae et rerum eius et cleri. Das Werk ist in ca. 20. Handschriften überliefert. Inc.: Beatissimo atque apostolico viro pontifici domno papae Victori tertio (Widmung).
Handschriften – Mss.
Literatur zu den Handschriften allgemein
v. Edd. Wolf von Glanvell (1905) xix-xliv H. Foerster, Die Liber Diurnus-Fragmente in der Kanonessammlung des Kardinals Deusdedit, in: Lebendiges Mittelalter. Festgabe für Wolfgang Stammler, Freiburg 1958, 44-55 U.-R. Blumenthal, Codex Guarnerius 203. A manuscript of the Collection in 74 Titles at San Daniele del Friuli, Bulletin of medieval canon law, N.S. 5 (1975) 11-33 (ZDB) zu San Daniele del Friuli, Civica Biblioteca Guarneriana, Ms. Guarn. 203, f. 108r-142v , saec. xiiL. Kéry, Canonical Collections of the Early Middle Ages (ca. 400-1140). A Bibliographical Guide to the Manuscripts and Literature (History of Medieval Canon Law edited by Wilfried Hartmann and Kenneth Pennington, 1), Washington 1999, 229-230 R. Somerville, Cardinal Deusdedit's Collectio canonum at Benevento, in: Ritual, Text and Law. Studies in Medieval Canon Law and Liturgy Persented to Roger E. Reynolds, hg. von K. G. Cushing – R. F. Gyug, Aldershot 2004, 281-292 U.-R. Blumenthal, Reflections on the influence of the Collectio canonum of Cardinal Deusdedit, in: Mélanges en l'honneur d'Anne Lefebvre-Teillard, hg. von B. D'Alteroche – F. Demoulin-Auzary – O. Descamps – F. Roumy, Paris 2009, 135-148 http://www.mirabileweb.it/title/collectio-canonum-deusdedit-cardinalis-presbyter-v-title/10891 5 Hss.
Ausgaben – Edd.
P. Ballerini – H. Ballerini, De antiquis tum editis, tum ineditis collectionibus et collectoribus canonum ad Gratianum usque, pars IV, cap. 14, in: Appendix ad Sancti Leonis Magni Opera (Sancti Leonis Magni opera omnia, 3), Venetiis 1757, ccc-cccvii (http://www.mdz-nbn-resolving.de) ccc-cccii praefatio, pp. ccciv-cccvii AuszügeP. L. Galletti, Memorie per servire alla storia della vita del cardinale Domenico Passionei, segretario de' brevi e bibliotecario della S. Sede Apostolica, Romae 1762, 29-31 (BV) nur die PraefatioA. Galland, De vetustis Canonum collectionibus dissertationum Sylloge, Venetiis 1778, 252-256 AuszügeJ. P. Migne, Patrologiae cursus completus. Series Latina, 56, hg. von J.-P. Migne, Parisiis 1841-1864, col. 11-352 (BV) hier 331-338, aus ed. BalleriniJ. P. Migne, Patrologiae cursus completus. Series Latina, 150, Parisiis 1841-1864, col. 1565-1570 (BV) nur die Praefatio aus ed. BalleriniP. Martinucci, Deusdedit presbyteri cardinalis tituli apostolorum in Eudoxia Collection canonum, Venetiis 1869 (http://hdl.handle.net) erste vollständige EditionV. Wolf von Glanvell, Die Kanonessammlung des Kardinals Deusdedit, 1, Paderborn 1905 ( Aalen 1967) mit neuer Kapiteleinteilung, dazu Comm. Peitz (1911) 258-265
Übersetzungen – Transl.
Englisch
R. Somverville – B. Brasington, Prefaces to Canon Law Books in Latin Christianity. Selected Translations, 500-1245, New Haven – London 1998, 122-129 nur Widmungsbrief an Papst Victor III.
Literatur zum Werk – Comm.
v. Comm. gen. Lefebvre, coll. 1186-1189 W. M. Peitz, Das Originalregister Gregors VII. im Vatikanischen Archiv. Nebst Beiträgen zur Kenntnis der Originalregister Innozenz' III. und Honorius III. (Sitzungsberichte der Akademie der Wissenschaften in Wien. Philosophisch-historische Klasse, 165,5), Wien 1911, 133-147, 246-265 P. Fournier, Les collections canoniques romaines de l'époque de Grégoire VII, Mémoires de l'Institut de France. Académie des Inscriptions et Belles Lettres 41 (1920) 271-397 (ZDB) Nachdruck 1983P. Fournier – G. Le Bras, Histoire des collections canoniques en Occident depuis les fausses Décrétales jusqu'au Décret de Gratien. 2: De la réforme grégorienne au décret de Gratien, Paris 1932, 37-54 A. M. Stickler, Historia iuris canonici latini. 1: Historia fontium, Torino 1950, 172-174 M. Ríos Fernandez, La Collectio Canonum del Cardenal Deusdedit y el Dictatus Papae, Compostellanum 5/3 (1960) 181-212 (ZDB) H. Fuhrmann, Einfluß und Verbreitung der pseudoisidorischen Fälschungen. Von ihrem Auftauchen bis in die neuere Zeit, 2 (Monumenta Germaniae Historica, Schriften, 24,2), Stuttgart 1973, 522-533 J. Gilchrist, The Reception of Pope Gregory VII into the Canon Law (1073-1141), Zeitschrift der Savigny-Stiftung für Rechtsgeschichte. Kanonistische Abteilung 59 (1973) 35-82 (ZDB – ZDBdigital) hier 38-43P. Fournier, Mélanges de droit canonique, 2, hg. von Th. Kölzer, Aalen 1983, 484-518 Nachdruck von 1920U.-R. Blumenthal, Fälschungen bei Kanonisten der Kirchenreform des 11. Jahrhunderts, in: Fälschungen im Mittelalter. Internationaler Kongreß der Monumenta Germaniae Historica, München, 16.-19. September 1986, II: Gefälschte Rechtstexte. Der bestrafte Fälscher (Monumenta Germaniae Historica, Schriften, 33,2), Hannover 1988, 241-262 J. Gaudemet, Le droit romain dans la Collectio Canonum du Cardinal Deusdedit, in: Etudes d'histoire du droit medieval en souvenir de Josette Metman, Dijon 1988, 155-165 W. Kurze, Notizen zu den Päpsten Johannes VII., Gregor III. und Benedikt III. in der Kanonessammlung des Kardinals Deusdedit, Quellen und Forschungen aus italienischen Archiven und Bibliotheken 70 (1990) 23-45 (ZDB – ZDBdigital) W. Hartmann, Autoritäten im Kirchenrecht und Autorität des Kirchenrechts in der Salierzeit, in: Die Salier und das Reich. III: Gesellschaftlicher und ideengeschichtlicher Wandel im Reich der Salier (Publikationen zur Ausstellung „Die Salier und ihr Reich“), hg. von St. Weinfurter – F. M. Siefarth, Sigmaringen 1991, 425-446 U.-R. Blumenthal, History and Tradition in Eleventh-Century Rome, The Catholic Historical Review 79 (1993) 185-196 (ZDB – ZDBdigital) G. Picasso, Motivi ecclesiologici nella "Collectio canonum" del cardinale Deusdedit. I testi di san Cipriano, in: Medioevo e latinità in memoria di Ezio Franceschini, hg. von A. Ambrosioni, Milano 1993, 403-418 Nachdruck 2006L. Kéry, Canonical Collections of the Early Middle Ages (ca. 400-1140). A Bibliographical Guide to the Manuscripts and Literature (History of Medieval Canon Law edited by Wilfried Hartmann and Kenneth Pennington, 1), Washington 1999, 228-233 D. Jasper, Burchards Dekret in der Sicht der Gregorianer, in: Bischof Burchard von Worms 1000-1025 (Quellen und Abhandlungen zur mittelrheinischen Kirchengeschichte, 100), hg. von W. Hartmann, Mainz 2000, 167-198 hier 189-190R. Somerville, Cardinal Deusdedit's Collectio canonum at Benevento, in: Ritual, Text and Law. Studies in Medieval Canon Law and Liturgy Persented to Roger E. Reynolds, hg. von K. G. Cushing – R. F. Gyug, Aldershot 2004, 281-292 L. Fowler-Magerl, Clavis Canonum. Selected Canon Law Collections Before 1140 (Monumenta Germaniae Historica, Hilfsmittel, 21), München 2005, 160-163 K. G. Cushing, 'Cruel to Be Kind': The Context of Anselm of Lucca's Collectio Canonum, Book 11, De penitentia, in: Proceedings of the Eleventh International Congress of Medieval Canon Law, Catania, 30 July-6 August 2000 (Monumenta Iuris Canonici, Series C. Subsidia, 12), hg. von M. Bellomo – O. Condorelli, Città del Vaticano 2006, 529-538 bes. 535-536G. Picasso, Sacri canones et monastica regula. Disciplina canonica e vita monastica nella società medievale (Bibliotheca erudita, 27), Milano 2006, 103-118 Nachdruck von 1993P. Nowak, Dagome iudex w Zbiorze kanonów kardynała Deusdedita (The Dagome iudex in the Collectio canonum of Cardinal Deusdedit), Studia Źródłoznawcze. Commentationes 52 (2013) 75-94 (ZDB) L. Kéry, Recht im Dienst der Reform. Kanonistische Sammlungen der Reformzeit und ihre "Adressaten", in: Brief und Kommunikation im Wandel. Medien, Autoren und Kontexte in den Debatten des Investiturstreits (Papsttum im mittelalterlichen Europa, 5), hg. von F. Hartmann, Köln – Weimar – Wien 2016, 335-380 hier 360-370S. Dusil, Wissensordnungen des Rechts im Wandel. Päpstlicher Jurisdiktionsprimat und Zölibat zwischen 1000 und 1215 (Mediaevalia Lovaniensia. Series 1: Studia, 47), Louvain 2018
Literatur zum Autor – Comm. gen.
Letzte Änderung: 25.09.2020