Annales Egmundenses

(Jahrbücher von Egmond)

Repertorium Fontium 2, 275

Beschreibung

Auch Annales Egmundani. Annalen aus Kloster Egmond (O.S.B., Noord-Holland, dioec. Utrecht) für die Jahre 875-1205 als Fortsetzung zu den Annales qui dicuntur Xantenses, mit späteren Zusätzen von 1207 bis 1315. Das Kloster ist von den Grafen von Holland gestiftet, deshalb enthalten die Annalen wertvolle Nachrichten zu ihrer Familiengeschichte. Inc.: Anno 875 Lodowicus imperator qui Italiae regnum regebat moritur.

Handschriften – Mss.

• London, British Library, Cotton Tiberius C.XI, f. 145r-173v Original, davon mehrere neuzeitliche Kopien

Literatur zu den Handschriften allgemein

• v. Edd. Gumbert-Hepp – Gumbert – Burgers (2007) xi-xix, lxxviii
• G. H. Pertz (MGH SS, 16), 1859, 442-445 (dMGH)
• O. Oppermann, Fontes Egmundenses (Werken uitgegeven door het Historisch Genootschap gevestigd te Utrecht, Derde reeks, 61a), Utrecht 1933, 55∗-57∗, 113 (https://resolver.kb.nl)
• M. Tischler, Einharts Vita Karoli. Studien zur Entstehung, Überlieferung und Rezeption, 2 (Monumenta Germaniae Historica, Schriften, 48,2), Hannover 2001, 1370-1392
• J. P. Gumbert, Autographs of historians in the Northern Netherlands, in: Medieval autograph manuscripts. Proceedings of the XVIIth Colloquium of the Comité International de Paléographie Latine held in Ljubljana, 7-10 September 2010 (Bibliologia, 36), hg. von N. Golob, Turnhout 2013, 39-47 hier 40-41
• http://www.mirabileweb.it/title/annales-egmundenses-title/172454 2 Hss. (Stand: Januar 2025)

Ausgaben – Edd.

• G. H. Pertz (MGH SS, 16), 1859, 445-479 (dMGH)
• B. J. L. de Geer van Jutfaas, Annales Egmundani (Werken uitgegeven door het Historisch Genootschap gevestigd te Utrecht, Nieuwe reeks, 1), Utrecht 1863 (BV)
• O. Oppermann, Annales Egmundenses. Handuitgave, Utrecht 1933 (https://resolver.kb.nl)
• O. Oppermann, Fontes Egmundenses (Werken uitgegeven door het Historisch Genootschap gevestigd te Utrecht, Derde reeks, 61a), Utrecht 1933 (https://resolver.kb.nl)
• J. Gessler – J. F. Niermeyer, Florilegium chronicorum Neerlandicorum. Een keuze uit de Laijnse kronieken van Noord- en Zuid-Nederland van de tiende tot de vijftiende eeuw, 's-Gravenhage 1948, 150-167 (https://resolver.kb.nl) Auszüge
• M. Gumbert-Hepp – J. P. Gumbert – J. W. J. Burgers, Annalen van Egmond. De Annales Egmundenses tezamen met de Annales Xantenses en het Egmondse Leven van Thomas Becket - Het Chronicon Egmundanum (Middeleeuwse Studies en Bronnen, 107), Hilversum 2007, 2-28, 32-332

Übersetzungen – Transl.

Niederländisch

• v. Edd. Gumbert-Hepp – Gumbert – Burgers (2007) parallel zum lat. Text
• A. Uitterhoeve, Annales Egmundenses. De jaarboeken van Egmond (Alkmaarse cahiers, 1), Alkmaar 1990

Literatur zum Werk – Comm.

• v. Edd. Gumbert-Hepp – Gumbert, pp. xix-xxxix
• K. von Richthofen, Die älteren Egmonder Geschichtsquellen, Berlin 1886 (http://archive.org)
• O. Oppermann, Untersuchungen zur Nordniederländischen Geschichte des 10. bis 13. Jahrhunderts. 1: Die Egmonder Fälschungen, Utrecht 1920 (https://resolver.kb.nl)
• N. B. Tenhaeff, Fontes Egmundenses. I: De Egmondsche heiligenlevens, Tijdschrift voor Geschiedenis 53 (1938) 123-159, 287-289 (ZDB)
• P. A. Meilink, De Egmondsche Geschiedbronnen, 's-Gravenhage 1939 (https://resolver.kb.nl)
• W. Wattenbach – R. Holtzmann, Deutschlands Geschichtsquellen im Mittelalter. Deutsche Kaiserzeit, 1/4, Berlin 1943 (Nachdruck Darmstadt 1967), 686-687, 690-691 (https://archive.org)
• H. Bruch, Supplement bij de Geschiedenis van de der Noord-Nederlandsche Geschiedeschrijving in de Middeleeuwen, Haarlem 1956, 13-16
• D. Blok, Holland und Westfriesland, Frühmittelalterliche Studien 3 (1969) 347-361 (ZDB – ZDBdigital)
• J. Hof, De abdij van Egmond van de aanvang tot 1573 (Hollandse Studiën, 5), 's-Gravenhage – Haarlem 1973, 5-6, 285-287
• W.-R. Schleidgen, Die Überlieferungsgeschichte der Chronik des Regino von Prüm (Quellen und Abhandlungen zur mittelrheinischen Kirchengeschichte, 31), Mainz 1977, 24-30 (https://nbn-resolving.de)
• M. Carasso-Kok, Repertorium van verhalende historische bronnen uit de middeleeuwen. Heiligenlevens, annalen, kronieken en andere im Nederland geschreven verhalende bronnen, 's-Gravenhage 1981, 137-139 Nr. 111
• J. Gumbert, Een en ander over het handschrift van de Egmondse Annalen, in: Heiligenlevens, annalen en kronieken. Geschiedschrijving in middeleeuws Egmond (Egmondse studiën, 1), hg. von G. N. M. Vis – M. Mostert – P. J. Margry, Hilversum 1990, 55-69
• J. Gumbert, The Dutch and their books in the manuscript age, London 1990, 9
• P.A. Maccioni, The 'Egmond'-account of the Thomas Becket story, in: Heiligenlevens, annalen en kronieken. Geschiedschrijving in middeleeuws Egmond (Egmondse studiën, 1), hg. von G. N. M. Vis – M. Mostert – P. J. Margry, Hilversum 1990, 106-110
• M. Mostert, Sterrenkundige aantekeningen in middeleeuwse Egmondse bronnen, in: Heiligenlevens, annalen en kronieken. Geschiedschrijving in middeleeuws Egmond (Egmondse studiën, 1), hg. von G. N. M. Vis – M. Mostert – P. J. Margry, Hilversum 1990, 71-92 hier 74, 76-80, 91
• G. N. M. Vis, Historiografie in middeleeuws Egmond, in: Heiligenlevens, annalen en kronieken. Geschiedschrijving in middeleeuws Egmond (Egmondse studiën, 1), hg. von G. N. M. Vis – M. Mostert – P. J. Margry, Hilversum 1990, 9-21
• H. Bruch, De moord op de Bisschop, Maandblad Oud-Utrecht (Oud-Utrecht: Tweemaandelijks Tijdschrift) 64 (1991) 60-65 (ZDB)
• G. Declercq, Van 'renovatio ordinis' tot 'traditio romana', in: Egmond tussen kerk en wereld (Egmondse Studiën, 2), hg. von G. N. M. Vis – J. P. Gumbert, Hilversum 1993, 168 n. 19
• J. P. Gumbert, Wanneer werkte C? Over een Egmonds annalist en het Auctarium van Affligem, in: Egmond tussen kerk en wereld (Egmondse Studiën, 2), hg. von G. N. M. Vis – J. P. Gumbert, Hilversum 1993, 183-191
• J. W. J. Burgers, Allinus, grafelijk kapelaan en Egmonds geschiedschrijver, in: In het spoor van Egmond, hg. von G. N. M. Vis, Hilversum 1997, 65-115
• J. W. J. Burgers, Geschiedschrijving in Holland tot omstreeks 1300, Jaarboek voor Middeleeuwse Geschiedenis 3 (2000) 92-130 (ZDB) hier 96-104
• M. Gumbert-Hepp, in: The Encyclopedia of the Medieval Chronicle, hg. von G. Dunphy, Leiden – Boston 2010, 63-64 (https://archive.org)
• H. Kulik, Der Streit Graf Heinrichs I. von Arnsberg mit seinem jüngeren Bruder Friedrich im Jahr 1164 in den Annalen des Klosters Egmond, Südwestfalen-Archiv 15 (2015) 60-65 (ZDB)
• H. Ch. Lehner, Prophetie zwischen Eschatologie und Politik. Zur Rolle der Vorhersagbarkeit von Zukünftigem in der hochmittelalterlichen Historiografie (Historische Forschungen, 29), Stuttgart 2015, 129-142
• http://www.narrative-sources.be/naso_link_nl.php?link=65 (A065)

Erwähnungen in Werkartikeln

• Annales S. Mariae Ultraiectenses
• Chronicon (Wilhelmus Procurator)
• Chronicon Egmundanum

Korrekturen / Ergänzungen melden